Ұлыстың Ұлы күні

Ата – бабадан жеткен халқымыздың тамаша салт дәстүрлеріне құлақ салалық, зердемізге түйіп, келер ұрпаққа мұра етіп қалдыра алсақ, қандай ғанебет болар еді. "Наурыз" күн мен түн теңеліп, жергегі көкке жан бітіп, жан – жануарлар төлдеп, адамдардың ауызы аққа тиетін, тоң жібіп, Жер – Ана бусанатын, қыстан аман шыққан шаруа адамының арқасы кеңіп, қолынан айыр – күрегін тастамайтын, ерекше күн деп саналған. Жаңа жылды, Наурыздың 22 – сін халық Ұлыстың Ұлы күні деп ұлағаттаған.

Ұлыс күні Қазақ үшін әрқашан қасиетті, киелі саналған. Бұл күнгі болған әрбір өзгеріске үлкен мән берген, қар немесе жаңбыр жауса, "нұр жауды", "туар жыл нұрлы болады", "Наурыздың ақша қарындай" деп әсем теңеулер айтып, "ағынан жарыла қуанса, мал төлдесе бір тал көк шөп артық шығады" - деп ырымдаған, нәресте дүниеге келсе, ұлағаттап есімін ерекше қойған.
(22 - 24 Наурызда). Осы күндері әрбір отбасының дастарханынан көжесі, дәмі үзілмеген, есігі ашық, қабағы жайдарлы болған. 22 – Наурыз күні міндетті түрде отбасынан дәм татып, ақсақалдар мен әжелердің батасын алу парыз саналған.
Менің естуімше Ежелгі түркілер ұлыс күндері жаңа киімдерін киіп, сақал – мұрттарын түзеп, шаштарын алдыратын болған, алты күн садақ тартып машықтанған соң, жетінші күні алтын теңгеден садақ атып жарысқан. Егер кімде – кім бірінші болып садақты атып түсірсе, сол адам сол күні, яғни бір күн елге патша болып, билік жасауына ерік берілген деседі. Ал Қазақ даласында ұлыстың ұлы күні бүкіл адамды тең санаған, құл мен күң де шаруадан босап, еркін бой жазуға мүмкіндік алған. Бұл күнгі дастархандағы дәм, айтылар әңгіме көпке ортақ болған екен.

Кәзіргі уақытта адамдар Қазақстанның егемендігін алғаннан бастап Наурыз мерекесіне көп көңіл бөле бастады. Адамдар сол күні қазақтың дәстүрлі тағамдарын дайындап, киіз үй соғып, ұлттық биін билеп, қазақ ұлттық ойындарын ойнап тойлайды.

Сатыбалдиева Сымбат 8 "А"